TSJECHEN

Print paginaVerhoog fontVerkleinen font

en de ‘Nazdar’

Charles Bezdicek, 27 jaar oud, soldaat van het 2e regiment van het 1e Vreemdelingenleger, gestorven voor Frankrijk op 9 mei 1915 bij La Targette, gedood door de vijand. Tsjechische held. In de Artois is Karel Bezdicek de vaandeldrager van de ‘Nazdar’-compagnie (Nazdar betekent Gegroet), bestaand uit Tsjecho-Slowaakse vrijwilligers – een minderheidsgroepering die onder het Oostenrijks-Hongaarse Rijk valt. Bezdicek is gerold in een Tsjechische vlag in een Duitse loopgraaf gevallen. Een sterk symbool. Dostal, Dubisz, Houska, Kramata, Kubanek, Marek, Pribyl, Stetka… De vermisten uit de loopgraven van Berthonval, La Targette, Souchez rusten in de Tsjecho-Slowaakse begraafplaats tussen La Targette en Souchez. Bij de ingang staat een in 1925 onthuld herdenkingsmonument: ‘Z Volili Zemriti Za Svobodu’. ‘Ze kozen ervoor om te sterven voor de Vrijheid’. Zoals Josef Pultr, ook omgekomen op 9 mei 1915: instructeur van de Sokols tijdens hun trainingsmaand in Bayonne. Zoals Josef Sibal, 49 jaar, gestorven op 10 mei 1915 aan zijn verwondingen: voorzitter van de vereniging Rovnost.

Al in de zomer van 1914 besluiten de Sokols van Parijs en de socialisten van Rovnost om in geval van oorlog zich beschikbaar te stellen aan Franse zijde. De Tsjechische kolonie in Parijs (kunstenaars en ambachtslieden) organiseert demonstraties voor de Oostenrijks-Hongaarse ambassade en Place de la Concorde. Pamfletten met oproepen voor vrijwilligers voor leger worden in twee talen gedrukt. Alle gezonde Sokols vullen zonder aarzelen de aanmeldingsformulieren in. Op 22 augustus trekken ze met het Sokolvaandel hoog geheven vol goede moed naar de keuring.

Op 23 oktober 1914 vertrekt een bataljon van 250 man (in Bayonne getraind) naar het Front in de Champagnestreek met het 2e vreemdelingenregiment dat bij de Marokkaanse divisie gevoegd is. Op 11 december wordt de eerste Tsjechische strijder gedood. Op 9 mei 1915 valt de divisie aan in de Artois, elf uren strijd… en het Vreemdelingenlegioen moet rechtsomkeert maken. Na de aanvallen van mei en juni 1915 is het gedaan met de Nazdar-compagnie als onafhankelijke eenheid. De overlevenden worden ingedeeld in alle regimenten van het Vreemdelingenleger. In 1918 wordt in Frankrijk een Tsjecho-Slowaakse brigade samengesteld die in de herfst van 1919 terugkeert naar het thuisland. In totaal 650 Tsjechische strijders overlijden in Frankrijk tijdens de Eerste Wereldoorlog.